Cách trồng và chăm sóc Lan phi điệp 5 cánh trắng tại Việt Nam

I. Giới thiệu về lan phi điệp 5 cánh trắng Phú Thọ siêu quý

 

Trồng và chăm sóc hoa lan từ lâu đã là một thú vui tao nhã của những người đam mê cây cảnh. Đây là loài hoa có vẻ đẹp đầy tinh tế đem lại cho người chơi cảm giác nhẹ nhàng.

 

Hoa lan chính là Vương giả Chi hoa. Không như các loài hoa khác, có loài hoa tượng trưng cho tình bạn, cho tình yêu, cho sự trong trắng tinh khiết, cho sự ủy mị, ngọt ngào,… Nhưng phong lan tương trưng cho phẩm giá và hoàng gia, chính là vua của các loài hoa

 

 

Trong nhiều dòng lan quý, dòng đột biến được đông đảo người chơi yêu thích và mong muốn sở hữu. Một trong những loại lan tiêu biểu được cộng đồng yêu thích đó là dòng lan phi điệp. 

 

Lan phi điệp có tên khoa học là Dendrobium Anosmum, mọc tự nhiên ở các khu rừng nhiệt đới. Đây là loại hoa có vẻ đẹp hài hòa và tinh tế. 

 

>>>Xem thêm:

 

    ✔️ Top 10 loài lan rừng có nguy cơ bốc hơi khỏi Trái Đất

 

    ✔️ Khám phá 17 loài phong lan kỳ lạ nhất hành tinh có thể bạn chưa biết

 

Có nhiều loại lan phi điệp đột biến gen quý hiếm như: 5 cánh trắng Hòa Bình, 5 cánh trắng bướm đại ngàn, 5 cánh trắng kim, 5 cánh trắng Củ Chi,… Nhưng có dòng 5 cánh trắng Phú Thọ được dân chơi lan đánh giá cao nhất. Gọi tắt là phi điệp 5ct Phú Thọ.

 

 

Cánh hoa vươn thẳng, đầu cánh hơi cong, hai cánh bên ngang, xếp đều nhau. Bên trong cánh, môi hoa có hình trái tim, có nhung tuyết ở đầu môi và hai mắt điểm chút tím nhạt.

 

Khác với các loại lan phi điệp thông thường cánh hoa màu tím, cánh của loại lan phi điệp 5ct có màu trắng, nhẹ nhàng và đẹp. Sau khi nở 1 tiếng, hoa lan phi điệp 5ct tỏa hương thơm thoang thoảng rất quyến rũ tạo cho chúng ta cảm giác dễ chịu và thoải mái. 

 

Ai mà ngửi rồi sẽ không quên!

 

II. Trồng và chăm sóc lan phi điệp 5 cánh trắng
 

1. Vì sao chọn lan phi điệp 5ct để trồng?
 

Thứ nhất, nó dễ trồng, ai đã chơi rồi đều biết điều này. Phi điệp điệp vô cùng dễ trồng, các cụ xưa đã từng đem lan phi điệp ở rừng về cột vào thân cây trong vườn, chả cần tưới tắm gì mà nó vẫn cứ xanh tốt, ra hoa đều đặn. 
 

Đến nhà nhiều dân chơi, họ chỉ cột lan vào thân me, gốc mít, thậm chí nắng chiếu trực tiếp mà vẫn sống tốt. 
Lan phi điệp 5 cánh trắng có thể trồng ở mọi vùng trên vũng lãnh thổ Việt Nam, từ trên rừng núi xanh mát cho đến các khu đô thị trù phú thiếu bóng cây. 

 

 

Thứ hai, hoa lan phi điệp 5 ct là loại hoa đẹp với màu sắc đầy quyến rũ, không hoa mỹ.  Vẻ đẹp của nó hiện diện bởi màu trắng và tím, toát lên vẻ đẹp thanh tao của một cô hoa hậu trong làng lan. 

 

Hương thơm sau khi lan nở sẽ chảy theo gió mà lan ra khắp cả khu vườn, nếu treo trong nhà lại càng tuyệt.
 

Thứ ba, hoa phi điệp tự nhiên có tuổi đời khá lâu, thường hoa nở sau một tháng mới tàn.
 

Thứ tư, đây là loài hoa ít sâu bệnh, thối nhũn hay nấm mọc vì mùa đông rụng lá nên không lưu sâu bệnh. Và có một khuyết điểm nhỏ là khi mưa nắng to, các mầm non dễ bị thối nhũn.
 

Thứ năm, phi điệp đa dạng về vùng miền xuất xứ như Phú Thọ, Hòa Bình Thái Nguyên, Cao Bằng, Lạng Sơn, Thái Nguyên, Cát Bà, Củ Chi, Ninh Bình, Phong Nha, Di Linh, Hòn Hèo…

 
Mỗi nơi có nhiều màu sắc khác nhau. Do đó, lan phi điệp được giới chơi lan thích sưu tầm và tìm hiểu theo vùng miền.

 

Thứ sáu, nói về giá cả, thì ai cũng muốn mua rẻ. Hiện giờ, do lan phi điệp có nhiều ưu điểm nên trong rừng tự nhiên bị khai thác đến cạn kiệt. Mặt khác, nhu cầu chơi lan tăng nhanh, các chủ vườn đẩy giá lên khá cao. Nếu mua giò lan đã thuần (đã ghép rẽ bám vào giá) có giá bình quần 100k/giò lan. 

 

Ngoại trừ, các loài lan quý như phi điệp 5 cánh trắng, trắng tuyền, di linh xuân... có giá siêu cao. Ai mới chơi không nên mua các loại này, chơi mấy loại này cần kinh nghiệm hơn. Giá loại cao cấp này giao động từ 350k – 450k/kg

 

>>> Có thể bạn quan tâm: 

 

    ✔️ Giải mã những thương vụ mua bán Lan phi điệp (Lan giả hạc) bạc tỷ

 

    ✔️ Tên và hình ảnh 15 loại phong lan Việt Nam đẹp không thua gì thế giới

 

2. Chọn giống lan phù hợp

Mới chơi, bạn nên chọn những cây lan đã trưởng thành, nếu cả khóm đã được trồng trong vườn nhà càng tốt vì cây khỏe, dễ trồng và dễ sống. 
 

Bạn cũng có thể mua nguyên ky (cây non mọc từ thân già) về trồng nhưng một là sẽ rủi ro vì bạn chưa có kinh nghiệm nên dễ chết, khó phát triển, và phải chờ vài mùa mới có hoa ngắm, dễ nản lắm.
 

Còn nếu mua lan trưởng thành, bạn sẽ được thấy lan nở sớm, sẽ cho bạn thêm hứng thú. Nên mua lan trưởng thành ở đâu? Hiện thị trường có nhiều nguồn cung cấp, có thể mua trực tiếp hoặc qua mạng, trên các hội nhóm về lan rao bán nhiều.

 

Về loại lan, mới chơi chúng ta không có nhiều kinh nghiệm về vùng miền xuất xứ. Sau khi chơi một thời gian chúng ta sẽ nghiên cứu sau, nó là cả một vấn đề lớn. Hiện nay, người chơi lâu năm thích sưu tầm theo vùng miền. 

 

Loại lan nào càng mắc tiền thì càng phải bỏ ra  càng nhiều chi phí để mua về và chăm chút kỹ lưỡng. Điển hình là lan phi điệp 5 cánh trắng Phú Thọ - Một giống hoa lan siêu quý
 

3. Chọn giá thể 

Giá thể là chỗ cho rễ lan đâm xuống mà không phải là đất. Qua nghiên cứu nhiều năm, người ta đã tìm ra nhiều loại giá thể có thể được sử dụng trồng cây. Giá thể là nơi cung cấp độ ẩm, chất dinh dưỡng để lan phát triển trên cao.
 

Cây sống – giá thể lâu đời nhất

 

Có một loại giá thể mà ông bà ta ngày xưa hay làm là ghép trực tiếp vào cây còn sống. Ưu điểm của ghép vào cây sống là cây sẽ cung cấp độ ẩm trực tiếp cho rễ lan. Vỏ cây mục sẽ truyền dưỡng chất cho lan phi điệp lớn nhanh hơn. 

 

Nhiều loại phong lan có thể ghép trên giá thể cây sống 

Việc ghép trực tiếp vào cây chủ sẻ không làm hại cây vì lan không phải loại ký sinh. Các bạn không phải lo nhé!
 

Chúng ta sẽ không cần phải chăm sóc nhiều, bà con ta thường hay mặc mà em nó vẫn xanh tốt và hoa ra đẹp. Cách này có hạn chế khi mưa nhiều, nắng to, gió bão có thể làm hỏng cây, vì không treo vào nơi an toàn được. Nêu nhà bạn ít bão thì có thể trồng lan theo kiểu này cho chất.

Thân gỗ khô - giá thể dễ dùng
 

Đây là loại giá thể được cư dân chơi lan sử dụng phổ biến nhất. Vì gỗ khô hay khúc cây khô rất dễ kiếm, rẻ tiền, dễ ghép và tạo hình nghệ thuật. Chọn đúng loại gỗ rất là quan trọng. Bạn nên chọn gỗ chắc, khó mục thì giò lan sẽ có cứng cáp hơn. 

 

 

 

Không nên sử dụng các loại gỗ độc, gỗ đắng như bạch đàn, xoan… Thay vào đó, ta nên dùng các loại gỗ ghép lan tốt sẽ giúp cây lan phát triển tốt hơn.

 

Độc nhất vô nhị vẫn là dùng gỗ lũa để ghép lan, trông nó rất đẹp và lạ. Ghép vào nhìn phát biết ngay con người chuyên nghiệp. Lan phi điệp ghép trên lũa làm tăng tính thẩm mĩ tổng thể cho giò lan và cái tự nhiên cho khu vườn nhà bạn.

 

Gỗ lũa là loại gỗ quý dùng có giá trị cao, dùng ghép lan vô cùng đẹp

 

Dớn – giá thể tuyệt vời nhất
 

Dớn, mới chơi, nhiều người chưa hiểu đây là cái củ tỏi gì. Thực ra, nó chính là thân cây Dương Xỉ rừng, được cắt khúc phơi khô có màu đen, có thể xẻ thành tấm, hoặc làm hình chậu. 
 

Dớn trồng lan trồng lan rất tốt

 

Dớn với đặc tính thoáng, thoát nước nhanh, bền, rẻ nên cũng được ưa chuộng trồng nhiều loại lan, trong đó có lan phi điệp.
 

Chậu đất nung – đơn giản

 

Ưu điểm là bền, có thể trồng ngang, lật ngược chậu, hoặc khoét ngang để trồng, cũng lạ mắt. Những cây lan thân thòng trồng loại này sẽ không đẹp. Treo nó trong nhà trông như kiểu lan sẽ lơ lửng, không tự nhiên cho lắm. 
 

Đối với lan phi điệp, bạn có thể dùng chậu đất nung tốt
 

Chậu gỗ - sang trọng

 

Mới xuất hiện vài năm trở lại đây, nhưng chậu gỗ nhanh chóng được yêu thích (loại chậu đóng nghệ thuật hình trụ, bầu, nón cụt, sen...Chứ không phải dạng khay như dân tự đóng trước kia)

 

Lan phi điệp có thể ghép vào các chậu gỗ
 

Loại chậu này vừa mang tính tự nhiên vừa mang tính nhân tạo, hiện đại và cổ kính rất hài hòa.
 

Giá thể sáng tạo – biến thể
 

Kiểu sáng tạo này rất đa dạng, bạn chơi lan có thể biến tấu tùy thích vì lan phi điệp khá dễ trồng nếu bạn biết cách chăm sóc. 
 

Các vật dụng mà bạn có thể dùng là lốp ô tô, xô chậu hỏng, ống nhựa (nhớ đục lỗ), pallet gỗ, thùng rượu gỗ, trái dừa khô,…. Miễn sao đảm bảo cho lan bám rẽ và hút ẩm tốt là được. 

 

Sử dụng gáo dừa treo lan làm đẹp cho ngôi nhà

 

Nếu trồng trong chậu gỗ, chậu đất nung, chậu xô, bạn cần phải cho thêm chất trồng để cung cấp dinh dưỡng và nước cho cây lan. 
 

Các chất có thể cho vào chậu tùy vào cá nhân mỗi người, vùng miền, chứ không có công thức nào cả. Có người, dùng than củi hoặc dớn. Có người thích cho vỏ cây, rêu rừng, xơ dừa, bã chè,… và có người dùng nhiều loại phối hợp nhau. 
 

4. Chọn thời điểm để ghép
 

Sau khi tìm hiểu về cách chọn lan và các giá thể, bạn cần phải xác định chính xác thời gian để ghép. Đặc tính của lan phi điệp thường là ra mầm mới vào mùa xuân, mùa hè tiếp tục phát triển cho đến cuối thu thì xuống lá, thắt ngọn.  
 

Trong giai đoạn thắt ngọn, lá có thể vàng và rụng dần, nhưng cũng có giống không xảy ra trường hợp này. Mùa đông, phong lan sẽ ngủ đông để giữ dưỡng chất cho một chu kỳ mới. 

 

 

Mùa nào ghép lan phi điệp hợp lý nhất?

 

Ghép vào mùa xuân có nhiều mầm non, trong quá trình di chuyển vô tình làm rớt mầm, bạn phải đợi 1 năm nữa.

 

Ghép vào mùa hạ, nắng nóng cây dễ bị bong rễ ra và lá rất dễ bị dập. 
 

Còn ghép vào mùa thu, đây là giai đoạn tích dưỡng chất, mà cây mới ghép thường phải cần thời gian để mọc rễ nên dưỡng chất không đủ, thì sẽ không có hoa. 
 

Vậy chúng ta ghép vào mùa đông, cây trong chế độ co lại, khá cứng cáp và dinh dưỡng đã tích đủ để mùa xuần có thể ra hoa đẹp.
 

5.  Ghép lan – công đoạn chính
 

Dụng cụ: súng bắn ghim, dây buộc co dãn và dây thép treo giá thể.
 

Dưới đây là các cách ghép lan từ dễ đến khó!
 

Ghép trên cây tươi là dễ nhất
 

Chọn cây ghép: nhãn, vú sữa, vải (cây phải cao, thoáng), mít, cau, lộc vừng, sưa hoặc doi, ổi, sung... Ngoại trừ xoan, bạch đàn và cây gỗ dầu 
 

Sắp xếp sao cho ngọn cây quay xuống đất, áp rễ vào thân cây, thân tơ hướng ra ngoài. Khi lan phi điệp nở sẽ khoe hoa, thân non mọc ra bên ngoài thuận hướng. Dùng dây buộc chặt vào thân cây. 
 

Lưu ý: chỉ buộc phần gốc, phải mắt ngủ để cay dễ ra mầm mới. Nên buộc vào vị trí cách mặt đất từ 2 mét trở lên, để cây còn thòng xuống nhìn đẹp mặt
 

Ghép trên gỗ khô: khúc gỗ (trụ), gỗ tấm (phẳng) và đẳng cấp nhất là lũa (biến thể)
 

+ Khúc gỗ khô (hình trụ) 
 

Kích thước thường to bằng khoảng bắp chân là đẹp. Nếu bé quá sẽ khó ghép, nhanh kín rễ, giữ ẩm không tốt. Khúc gỗ to nặng sẽ khó treo làm mất cân xứng cả giò lan phi điệp.
 

Bạn nên phơi gỗ khô mới ghép, phơi nắng cũng làm cho gỗ tiệt trùng, bớt nấm bệnh. Bạn có thể dùng nước vôi trong ngâm 1 ngày rồi ngâm sang nước sạch 1 ngày vớt lên là ok.

 

 

Cũng như cây sống, bạn úp rễ vào gỗ, cho xuôi thân, dùng dây cột chặt, dùng súng bắn ghim để găm dây buộc sẽ dẹp và chặt chẽ, không nên đóng đinh, buộc dây thép dễ làm hỏng cây.
 

Ghép trên gỗ tròn có hai kiểu ghép: ghép ngang kiểu rèm cửa hay ghép đứng lan xoè hình nơm như cái váy của cô dâu. Ghép kiểu nào cũng nên buộc bằng dây thép to cho chắc
 

+ Gỗ tấm (mặt phẳng)
 

Gỗ tấm cắt lát khúc gỗ to dày 3-5 cm là vừa, nếu gỗ nhỏ cưa chéo vát sẽ dược bản rộng hơn và hình thức đẹp, khoan lỗ thủng cho lan dễ bám rễ, thoáng gốc, khoảng cách 5-7 cm một lỗ, bố trí lỗ sao cho đẹp. Lỗ này cũng dễ buộc dây cho các bạn không có súng ghim. 
 

Bạn nên dùng dây thép to làm dây treo, nên chọn dây không gỉ, cứng hơi khó buộc nhưng việc treo sau này sẽ tiện. 

 

 

Và chỉ nên ghép vào một mặt gỗ cho dễ điều chỉnh hướng đón ánh sáng cho cây
 

Dùng dây luồn qua các lỗ cột chặt gốc lan vào thớt, tuỳ hình dạng của giề lan, gốc lan mà ốp vào cho sát mặt gỗ, chỗ nào trống có thể lót sơ dừa, than, rêu vào cho chắc và cũng là để giữ ẩm. Bạn có thể dùng cả thớt gỗ hỏng nhà bạn để ghép trông cũng hay.
 

+ Ghép lũa, kiểu ghép này tùy trí sáng tạo của mỗi người 

 

 

+ Ghép dớn, cách phổ thông mấy ông nhà vườn hay làm
 

Có 2 loại là dớn bảng và dớn chậu, giá tuỳ loại từ 10-50k. Dớn bảng thì bạn ghép như gỗ tấm, nên dùng dây đồng, hoặc thép mềm xuyên qua dớn để cột lan vào bảng .

 

 

 

Với chậu dớn cách trồng bình thường là ngửa chậu lên cho khóm lan thẳng đứng hoặc xoè ngang. Bạn có thể úp ngược và cho quay xuống, ghép vào bên ngoài quanh chậu. Bạn nên dùng rêu, sơ dừa phủ quanh rễ lan phi điệp để giữ ẩm.
 

Hiện nay, có loại giá thể đặc biệt là cây tổ quạ, bạn có thể ghép xung quanh rễ cây như với dớn.
 

Chậu gỗ, chậu đất hoặc chậu nhựa ghép lan phi điệp
 

Bạn phải cố định lan vào chậu trước khi cho giá thể vào. Lấy cục gỗ đặt vào chính giữa chậu, cố định lan xung quanh cục gỗ này bằng dây như kiểu ghép khúc gỗ. 
 

Sau đó, cho vào chậu buộc cục gỗ chặt vào đáy chậu qua các lỗ trong chậu, cho giá thể vào (chú ý gốc lan cần hở, đừng lấp kín rễ và gốc bị bí gốc, thối rễ). 

 

 

Nếu để thẳng thì bạn dùng dây nhỏ buộc thân lan vào các dây của móc treo. Nếu để ngang hay úp ngược, bạn cần có vỉ hoặc thanh nẹp mặt chậu để giá thể không bị rơi. 
 

Có người dùng cục gỗ cài vào, có người cắt miếng tre, bạn làm thế nào cũng được, sau ra rễ thì nó bám hết không sợ rơi.
 

Các loại khác cũng làm tương tự. Muôn vàn kiểu, từ gốc tre, ống bương, gáo dừa, bình hoa, hòm đạn, ... Nếu không có kinh phí, bạn có thể dùng các vật dụng cũ ví dụ như nồi nhôm, hộp nhựa dày... 
 

6. Chăm sóc phong lan

Sau khi ghép lan, bạn có thể treo chúng lên và cho ăn nắng nhẹ khoảng 40-50%. Hôm sau hãy tưới nhé, không cần thiết tưới luôn đâu để tránh những vết thương cơ giới trong quá trình ghép lan. Lưu ý khi mới ghép nên tránh mưa, tuyệt đối là mưa dầm.
 

Cách tưới nước
 

Vào mùa hè, lan phát triển manh cho nên tưới 2 đến 4 lần/ tuần. Vào mùa thu, bạn quan sát thấy cây tăng trưởng chậm thì tưới nước ít lại, giảm mức độ tưới xuống 1 lần/tuần để cây không thiếu nước và teo lại. 
 

Mùa đông là thời gian lan chuẩn bị để ra hoa, hãy ngưng hẳn việc tưới nước. Nếu ẩm độ quá thấp nên phun sương mỗi tháng 1-2 lần.
 

Ánh sáng
 

Lan phi điệp cần nhiều ánh sáng gần như có thể để ở ngoài trời, nhưng cần phải có lưới che phòng khi lá non bị cháy nắng. Khi thấy cây quặt quẹo, đó là dấu hiệu thiếu nắng. Hãy đưa cây ra chỗ có nhiều nắng hơn. Nhất là vào mùa đông, nếu thiếu nắng cây khó lòng ra hoa.
 

Nhiệt độ
 

Lan cần nuôi trong nhiệt độ từ 40-80°F hay 8-25°C. Tuy nhiên, lan có thể chịu nóng tới 100°F hay 38°C và có thể chịu lạnh tới 38°F hay 3.3°C. Ngoài ra nếu vào mùa đông không lạnh dưới 50°F hay 15.6°C trong vòng 4-6 tuần lan sẽ khó lòng ra nụ.
 

Đổ ẩm
 

Lan phi điệp mọc mạnh nếu ẩm độ cần phải từ 60-70%. Nếu quá thấp cây non sẽ không lớn được và bị teo đi.
 

Độ thoáng gió
 

Cây cũng không mọc mạnh nếu không thoáng gió và trong thời kỳ lan ra nụ nếu không thoáng gió nụ sẽ ít đi.
 

Lưu ý: Có ba nguyên tắc cần tuân thủ: gió mà không gió; nắng mà không nắng; nước mà không nước? Đại loại là giữ sao cho kiểu khí hậu của vườn ở mức cân bằng và gần giống với khí hậu vùng xuất xứ của lan.
 

Bón phân
 

Lan phi điệp không ưa phân bón có nhiễu chất Nitrogen. Bạn nên bón với phân 15-15-15 cho đến tháng 9, từ tháng 9 - 11 bón với phân 10-30-10. Từ tháng 12 cho đến hết tháng giêng ngưng hẳn việc bón phân. 
 

Nếu bạn tiếp tục bón hoặc phân bón có nhiều chất Nitrogen quá, cây sẽ ra cây con (keiki) thay vì ra nụ.
 

Phòng bệnh
 

Phun phòng bằng nước vôi trong. Một cục to bằng ngón tay cái cho vào 1,5L, vôi tôi xong chờ nước trong thì lấy phần nước trong phun vào giá thể. Phun 2 lần/tháng, có thể phun phòng bệnh bằng starner(chuyên cho thân thòng), rẻ hơn thì ridomil gold (50k/bịch)
 

Phun nước vôi trong làm cho cây cứng cáp và không bị thối vì vôi có canxi. Đồng thời, vôi có khả năng diệt khuẩn nên phòng rất tốt, ridolmild gold thì phòng nấm chống thối nhũn, starner thì chuyên diệt khuẩn, starner không hại cho thân thòng. Khi bạn nhận thấy lan phi điệp có dấu hiệu bệnh thì bạn cần mua ngay thuốc chữa bệnh cho lan ở các nơi bán uy tín. Sau đó, phun thuốc cho phong lan kịp thời.
 

Lưu ý: sau 2 tiếng thì xịt lại bằng nước trắng nhé các bạn

 

Nếu các bạn có đam mê về lan thì không nên bỏ qua các loài lan được xếp vào sách đỏ của Trái Đất nhé. Trong phần III sẽ cập nhật một số loại hoa lan chỉ có nằm mơ bạn mới chiêm ngưỡng được. Vì chúng quá hiếm!!!

III. 5 loài lan quý hiếm nhất thế giới
 

1. Lan Rothschild

 

Hoa lan Rothschild (tên khoa học: Paphiopedilum rothschildianum) là một trong những loại hoa lan lạ và đắt nhất thế giới.
 

Loại lan này chỉ có ở vườn quốc gia Kinabalu ở Malaysia, không tìm được bất cứ nơi nào khác.

 

Hình ảnh phong lan Rothschild tại một vườn lan ở Mã Lai

 

Vì đây là loại lan hiếm, có nguy cơ tuyệt chủng nên được chính phủ Malaysia và cơ quan chức năng nước này bảo vệ. Đến năm 1987, người ta mới phát hiện ra loại lan này.
 

Hoa lan này chỉ mọc trên sườn núi Kinabalu ở độ cao 500 đến 1200 m.

 

Ảnh chụp 2 bông lan Rothschild trong khu rừng nhiệt đới

 

Mỗi cây có thể có 6 hoa nhưng thông thường chỉ có 3-4 hoa. Vì giá trị của nó nên hoa lan này còn được gọi với cái tên "vàng của Kinabalu".
 

Hoa lan này 15 năm mới nở một lần không như nhiều loại lan khác. Đây là lý do chúng rất hiếm và ngay cả đến tại vườn quốc gia Kinabalu cũng rất khó tìm. Thời gian loại lan này nở là giữa tháng 4 và tháng 5. 

 

Phong lan Rothschild tỏa ra một vẻ đẹp hoa lệ khi được trang trí trong nhà

 

Người dân địa phương còn gọi nó là Sumazau. Đây là tên một điệu nhảy ở Sabah - nơi có loại lan quý hiếm này. 
 

Hai cánh hai bên như cánh tay của thiếu nữ khi thực hiện động tác nhảy điệu Sumazau. Mức giá 5000 USD/cây (hơn 115 triệu đồng) chỉ là giá chợ đen của các đối tượng buôn lậu ăn cắp. Hiện, loại lan này rất được bảo vệ ở Malaysia. 
 

2. Lan Coleman’s coralroot
 

Loài lan tím tuyệt đẹp này chỉ có thể được tìm thấy ở một vài dãy núi ở phía Tây Nam. Coleman’s coralroot là bí ẩn thực sự, ngay cả đối với các nhà khoa học vẫn còn đau đầu về cách những bông hoa được thụ phấn như thế nào. 

 

Coleman’s coralroot đầy vẻ đẹp hài hòa pha một chút bí ẩn

 

Một trong những loài thực vật độc đáo nhất trên Trái đất, Coleman’s coralroot không có lá cũng không có rễ và không tự tạo ra thức ăn thông qua quá trình quang hợp. Thay vào đó, nó được nuôi dưỡng từ mối quan hệ cộng sinh với nấm chủ xâm chiếm rễ cây và cây bụi. 

 

 

Chỉ còn 200 cá thể lan quý hiếm này trong tự nhiên

 

Một bông hoa Coleman’s coralroot sắp tàn những vẫn rất đẹp

 

3. Lan bướm Hochstetter
 

Loài lan này chắc chắn là loài hiếm nhất châu Âu và cũng là một trong những loài hiếm nhất trên thế giới. Mỗi một bông lan có hình con bướm trông rất kỳ lạ. 

 

 

Lan bướm Hochstetter gần đây đã được phát hiện lại trên một sườn núi lửa duy nhất ở Azores 

 

Một cây lan Hochstetter trong tự nhiên

 

Mặc dù nó được ghi nhận lần đầu tiên vào năm 1838, nhưng gần hai thế kỷ đã trôi qua kể từ khi lan bướm Hochstetter được nhìn thấy lần cuối.
 

4. Lan hài vàng tím 
 

Lan hài vàng tím là một thành viên rất hiếm trong gia đình phong lan hầu hết được tìm thấy ở London và một số khu vực khác ở châu Âu. Khung hoa có hình dáng của chiếc hài lung linh. Tên tiếng anh của loài hoa này là Yellow and Purple Lady Slippers

 

 

Sự kết hợp giữa màu vàng và màu tím trên một bông hoa là cực kỳ hiếm thấy trong tự nhiên. Điều này khiến những loài lan này không chỉ là một trong những loại hiếm nhất mà còn là một trong những loài hoa đắt nhất thế giới.

 

 

Loài hoa này đang được bảo vệ bởi luật pháp tại London

 

Yellow-and-Purple-Lady-Slippers trong thiên nhiên

 

5. Phong lan ma: loài lan quý hiếm bậc nhất
 

Loài phong lan ma có thể được được coi là loài lan quý hiếm nhất trên Trái đất. Các nhà nghiên cứu cho rằng chúng đã biến mất cách đây hơn 20 năm nhưng đột nhiên lại xuất hiện trong các khu rừng châu Mỹ:  miền Nam Florida (Mỹ), Cuba và quần đảo Caribbean.
 

Thông thường, hoa sẽ nở vào khoảng tháng 6 – tháng 8, có hình dáng khá kỳ quái. Hình dáng loài hoa này nhìn giống với chú khỉ, người làm xiếc hay thậm chí là chú nhái bén. Bề ngoài, phong lan ma hệt như một cụm rễ bám dính vào cây chủ. Chúng thuộc nhánh phong lan không có lá, thân chỉ cao từ 1 - 4cm.

 

Trong 3000 cây phong lan ma, ước tính có khoảng 2000 cụm tập trung tại Florida và Cuba. Mỗi năm cũng chỉ có chừng 10% chịu trổ hoa.
 

Hoa phong lan ma màu trắng kiêu sa, dáng hình thanh mảnh tuyệt đẹp và mùi hương thơm ngào ngạt. Ngoài cái tên đầy ma mị, chúng còn được gọi là dạ lan hương.

 

 

Phong lan ma, đặc biệt là cây con đòi hỏi điều kiện sống cực kỳ ẩm ướt, có nấm cộng sinh thích hợp để giúp rễ gia tăng khả năng quang hợp. Chúng vừa kén chọn lại vừa ẩn nấp cực kỹ nên thành ra đã hiếm lại càng khó phát hiện.
 

Trên thế giới có vài người tuyên bố đã trồng thành công phong lan ma. Tuy nhiên là thực hư thì chưa rõ, còn khoa học thì vẫn chưa tìm ra bất cứ biện pháp trồng và chăm sóc nào. Cho nên, loài hoa này vẫn trong danh sách những loài thực vật quý hiếm nhất hành tinh.
 

Sở hữu đài hoa siêu mảnh và dài, thách thức thuyết tiến hóa. Cha đẻ của thuyết tiến hóa Charles Darwin (1809-1882) tuyên bố rằng, mọi loài đều tiến hóa từ một tổ tiên chung.

 

 

Qua chọn lọc tự nhiên, chúng không chỉ tự phát triển mà còn hình thành các mối quan hệ hợp tác. Theo đó, tất cả thực vật có hoa đều có đối tác động vật cùng tiến hóa để thích nghi lấy mật hoa, tiện thể giúp cây thụ phấn.

 

Vào năm 1862, Darwin vô tình tìm được một cây hoa phong lan ma Madagascar (Loài này sau đó được đặt theo tên của ông, thành phong lan Darwin, pháp danh Angraecum sesquipedale). Tuy nhiên thay vì hạnh phúc, ông "á khẩu" bởi cái đài hoa trữ mật hình ống siêu mảnh có chiều dài tới tận 30cm.

 

 

Phải mất 130 năm mới được chứng thực được cách sinh sản
 

Không ít các nhà khoa học đã bỏ công sức và thời gian để chứng minh cho giả thuyết của Darwin. Người ta chưa tận mắt thấy cảnh tượng côn trùng nào hút mật hoa phong lan ma.
 

 

Nhưng đã phát hiện một loài bướm có cái vòi siêu dài là bướm nhân sư Morgan (Xanthopan morganii).
Vòi của bướm nhân sư Morgan dài từ 20-35cm. 
 

Mọi người khi này phải tạm chấp nhận nó là loài vật thích hợp nhất (và duy nhất) thụ phấn cho phong lan ma. Mãi tới những năm gần đây, nhờ có camera ghi hình, giới quan sát mới lấy được bằng chứng sinh sản của loài hoa siêu hiếm nở về đêm này.

 

Xenangphuy.com